دکتر غلامحسین رحیمی، معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در نشست تخصصی روشها و معیارهای اثربخشی دانشگاهها و پژوهشگاههای کشور که به مناسبت هفته پژوهش و فناوری امروز (چهارشنبه) به صورت مجازی برگزار شد، با بیان اینکه همه در مقابل توسعه ارتباطات صنعت و دانشگاه به سهم خود مسئولیم، گفت: باید معاونتها و بخشهای مختلف وزارت علوم، برنامه عملیاتی برای این موضوع داشته باشیم و در جهت تقویت ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه بکوشیم، چرا که هر چقدر این ارتباط قویتر باشد، تاثیرات آن در جامعه محسوس خواهد بود.
دکتر رحیمی با بیان اینکه دانشگاهها در زمینههای جذب اعتبارات صنعتی ضعیف هستند، گفت: باید توجه خود را در این زمینه معطوف کنیم. اصلاً دنبال این نیستیم که بودجه پژوهشی کشور از درآمد ناخالص ملی به یکباره چند برابر شود و سعی میکنیم به تدریج آن را افزایش دهیم اما باید همواره به عنوان یک اصل به آن توجه کنیم.
وی با بیان اینکه در شرایط فعلی برخی رشتههای تحصیلی در دانشگاهها متقاضی ندارد یا بسیار کم است، اظهار داشت: به نظر میرسد میتوان این رشتهها را برای مدتی حذف کرده و اساتید آن را، در حوزه پژوهش و توسعه ارتباط با صنعت فعال کنیم و البته این موضوع باید در آییننامهها ذکر شود و همچنین در وظایف هیئت علمی دانشگاهها تجدید نظر شود و اساتیدی که برای پیوند زدن جامعه و صنعت وقت میگذارند و تلاش میکنند، این زمان جزو ساعات موظف آنها محسوب شود.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم افزود: نکته بعد اینکه باید در بخش ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه تقویت ساختار و حضور میدانی در صنعت و جامعه داشته باشیم؛ یعنی بدون حضور فیزیکی گسترده، ارتباط قوی برقرار نمیشود. از طرفی دیگر ارتباط باید میان موسسه با صنعت باشد نه اینکه این ارتباط قائم به فرد باشد.
وی ادامه داد: نکته بعد استخراج موضوعاتی است که برای صنعت و جامعه جاذبه دارد؛ در همین راستا باید هر دانشگاه موضوعاتی را که برای صنعت اهمیت دارد، روی آن کار کنند و به صنعت پیشنهاد دهند. دانشگاهها میتوانند در معرفی موضوع به صنعت و انعقاد قرارداد پیشقدم شده و صنایع را مجاب کنند. متاسفانه ما در پیوند ارتباط با صنعت و جامعه جزو کشورهای ضعیف هستیم و آمارهای رسمی نشان میدهد که این ضعف در سالهای گذشته نیز جبران نشده و حتی افت هم داشته ایم.
دکتر رحیمی همچنین استفاده از تجارب بینالمللی را در راستای تقویت ارتباط صنعت و دانشگاه بسیار حائز اهمیت دانست و گفت: در این خصوص باید تجربیات مصداقی و موضوعی که فکر میکنیم میتواند مفید باشد را استخراج کرده و از آن استفاده کنیم. باید به طور سیستماتیک دانشگاهها را تشویق کنیم که از تجربیات افراد خلاق و فعال حتی از خارج از دانشگاه، بهرهمند شوند.
معاون وزیر علوم با اشاره به اینکه آیین نامه پژوهشگر پسادکترا در حال حاضر نهایی شده است، خاطرنشان کرد: روش انجام پژوهشهای کارفرمایی باید اصلاح شود و به سمت استاندارهای بینالمللی پیش برویم. ما سعی کردیم این آیین نامه را براساس چهارچوبهای استاندارد تنظیم کنیم و باید بخشی از نیروهای پژوهشی و پژوهشگاهها را از پسادکتری تأمین کنیم و نه دانشجوی دکتری.
وی اظهار داشت: اعتقاد دارم حقوق اساتید، باید یک حقوق پایه باشد و مابقی از اجرای طرحهای کارفرمامحور و یا گرنتهای داخلی و خارجی جذب شود. اگر ۵۰ درصد از اعضای هیأت علمی دانشگاه کم کنیم، کمتر از ۱۰ درصد توفیقات پژوهشی ما کاسته میشود. یعنی بیش از ۵۰ درصد اعضای هیأت علمی ما مشارکت لازم را در انجام تحقیقاتناب ندارند. شاید از نظر آموزشی خوب باشند اما اعتقاد دارم پژوهش و آموزش مکمل هم هستند. اساتیدی که از نظر آموزشی عملکرد خوبی دارند، برای دوره دبیرستان و یا نهایتاً دوره کارشناسی خوب هستند و وقتی وارد تحصیلات تکمیلی میشوند باید خود محقق و پژوهشگر باشند.
معاون وزیر علوم در پایان با اشاره به چالشهای ارتباط صنعت و دانشگاه گفت: دانشگاه میگوید ما چند بار به صنعت پروپوزال میدهیم اما صنعت قبول نمیکند. دانشگاهها نباید دلسرد شوند، بلکه باید پروپوزالها را اصلاح کنند. در طرف مقابل هم در صنعت باید تغییراتی صورت بگیرد؛ آن دسته از مدیران ارشد صنعت که دل در گرو ارتباط با دانشگاه دارند، بهترین عاملانی هستند که میتوانند تغییراتی در صنعت ایجاد کنند.
گفتنی است در پایان این مراسم از دکتر درخشه رئیس مرکز مطالعات راهبردی وزارت کشور به عنوان همکار برگزیده در حوزه ارتباط با صنعت، روسای دانشگاههای شیراز، اصفهان به عنوان دانشگاههای برگزیدهدر شاخص ارتباط با جامعه و صنعت تقدیر شد.